اهرم دلار زیر شاخص بورس
نماگر اصلی بازار سهام در جریان معاملات دیروز با جهش ۶۵۳ واحدی مواجه شد تا سریال رکورد شکنی های بورس تهران از سرگرفته شود. شاخص سهام در جریان معاملات این روز قله تاریخی خود را بیش از ۲۰۰ واحد ارتقا داد و با قرار گرفتن در سطح ۹۸ هزار و ۵۹۷ واحدی بیشترین سطح تاریخی خود را به نمایش گذاشت. سطوح بالای نرخ ارز و قیمت کالاها در بازار های جهانی به ویژه در بخش نفت و فلزات پایه مهم ترین دلایل صعود قیمت ها در جریان معاملات دیروز به‌شمار می‌رود.
موج تقاضای خرید سهام و ورود مجدد نقدینگی به بورس، دیروز رکوردشکنی جدیدی در تالار شیشه‌ای به همراه داشت. شاخص بازار باز هم به مدد گروه‌های کالایی رشد ۶۵۳ واحدی (معادل ۷/ ۰ درصد) را ثبت کرد و پس از حدود ۱۴ روز کاری، کانال ۹۸ هزار واحدی را باز پس گرفت و در سطح ۹۸ هزار و ۵۹۷ واحدی به کار خود پایان داد. این بیشترین میزان شاخص سهام طی تاریخ فعالیت بورس تهران است. دیگر نماگر پراهمیت بازار یعنی ارزش معاملات نیز رشد چشمگیری نشان داد. در همین راستا، ارزش معاملات خرد سهام که در دو هفته گذشته تا محدوده ۱۰۰ میلیارد تومان نزول کرده بود، از ۱۹۰ میلیارد تومان نیز فراتر رفت. وضعیتی که نشان از افزایش تدریجی قدرت گردش نقدینگی در بازار دارد.
سطوح بالای نرخ دلار و قیمت فلزات در بازار جهانی محرک اصلی رشد عمومی قیمت سهام به‌شمار می‌رود. علاوه بر این به‌نظر می‌رسد پیش‌بینی‌های مثبت از گزارش‌های عملکرد ۹ ماهه شرکت‌ها نیز در تقویت تقاضای سهام تاثیر زیادی داشته است. در این میان به‌نظر می‌رسد تحت‌تاثیر تداوم روند قیمت‌ها در بازار های جهانی و گزارش‌های عملکرد شرکت‌ها (ماهانه و ۹ ماهه) رسیدن شاخص سهام به محدوده ۱۰۰ هزار واحدی نیز چندان دور از دسترس نباشد.
فلزی‌ها در صدر
همانطور که اشاره شد، بازار سهام به لطف رشد قیمت های جهانی کالا به ویژه در بخش نفت و فلزات اساسی در چند روز گذشته شاهد بهبود جو معاملاتی بود. در روزهای گذشته گفته شده بود که عوامل بنیادی همچون روند مثبت قیمت‌ها در بازارهای جهانی، سطوح بالای نرخ دلار و همچنین گزارش‌های ۹ ماهه و ماهانه شرکت‌ها با کنار زدن ریسک‌های غیراقتصادی منجر به تقویت تقاضای سهام شود. امری که به نظر می‌رسد حالا رنگ و بوی تحقق به خود گرفته است. بررسی رفتار سهامداران در چند روز گذشته نشان می‌دهد ذهن اهالی تالار شیشه ای به تدریج از ریسک‌های غیراقتصادی فاصله گرفته و اطمینان به معاملات سهام تحت‌تاثیر موارد مزبور افزایش یافته است.
نمادهای اثرگذار بر شاخص سهام
دیروز بیشترین تاثیر مثبت در محاسبه شاخص سهام از سوی نماد معاملاتی شرکت های ملی مس ایران، نفت و گاز تامین و فولاد مبارکه صورت گرفت. نماد معاملاتی شرکت ملی مس ایران دیروز بیش از ۱۸۶ واحد در ارتقای شاخص اصلی بازار سهام نقش داشت. این نماد پس از تعدیل مثبت ۵۲ درصدی سود هر سهم خود بازگشایی شد و رشد بیش از ۸/ ۴ درصدی قیمت را تجربه کرد. در این نماد صعود قیمت مس در بازار های جهانی مهم‌ترین موضوع اثرگذار به‌شمار می‌رود. جایی که کنترل آلودگی‌های زیست‌محیطی و به تبع آن محدودیت سنگین واردات قراضه مس منجر به تضعیف سمت عرضه این کالا و رشد قیمت آن شده است. بر همین اساس رصد روند قیمت این فلز در بازارهای جهانی مهم‌ترین موضوعی است که سهامداران رصد می‌کنند. در جریان معاملات دیروز سهامداران به نماد معاملاتی نفت و گاز تامین، اقبال مناسبی نشان دادند.
به‌نظر می‌رسد خبر بهره برداری از فاز یک ستاره خلیج‌فارس و همچنین چشم‌انداز تکمیل مراحل دوم و سوم آن در تقویت تقاضای «تاپیکو» اثر مثبت داشته است. فرمانده قرارگاه سازندگی خاتم الانبیا(ص) در این‌باره گفته بود: از زمان راه‌اندازی مرحله نخست پالایشگاه میعانات گازی ستاره خلیج فارس (نهم اردیبهشت ماه امسال) تاکنون ۴ میلیارد لیتر فرآورده های نفتی تولید شده که یک میلیارد و ۷۰۰ میلیون لیتر آن بنزین یوروپنج است. وی همچنین از تکمیل مرحله دوم و سوم پالایشگاه خلیج فارس تا سال آینده و خود کفا شدن در تولید بنزین خبر داده بود. فولاد مبارکه اصفهان دیروز رتبه سوم جدول نمادها با بیشترین اثر مثبت در محاسبه شاخص کل را به نام خود ثبت کرد.
ثبات نرخ ارز در کانال ۴۴۰۰ تومانی در کنار روند قیمت فولاد در بازارهای جهانی همچنان جذابیت این نماد را با توجه به نسبت قیمت بر درآمد فعلی خود حفظ کرده است. در این میان گزارش‌های عملکرد ۹ ماهه این شرکت نیز می‌تواند به جذابیت بیشتر این نماد کمک کند. برهمین اساس کارشناسان معتقدند در صورت تحقق انتظارات از گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها می‌توان انتظار تداوم رشد قیمت این نماد را داشت. علاوه بر این ریسک افت قیمت فولاد در بازار های جهانی، افزایش قیمت الکترود گرافیتی و عبور از فصل سرما را نیز نباید از نظر پنهان داشت.
در تحولات پیرامون بازار های جهانی دیروز پس از رشد‌های نسبتا چشمگیر روز دوشنبه تحت‌تاثیر فشار فروش ناشی از شناسایی سود قرار گرفتند. توقف افت شاخص دلار نیز موضوع دیگری بود که مانع از صعود قیمت فلزات در بازارهای جهانی شد. بر همین اساس قیمت مس با افت بیش از ۲ درصدی نسبت به روز دوشنبه ۷۰۵۰ دلار در هرتن گزارش شد. قیمت روی نیز افت ۹/ ۱ درصدی را ثبت کرد و به ۳۳۶۶ دلار در هر تن رسید. قیمت سرب نیز ۲۵۵۰ دلار در هر تن گزارش شد (قیمت‌ها در لحظه تنظیم این گزارش ساعت ۱۵ ذکر می‌شوند).
هر چند این فلزات با افت محسوس قیمت مواجه شدند با این حال سطوح فعلی همچنان از وضعیت سودآوری شرکت‌های مربوطه در بورس تهران حمایت می‌کنند. اما با توجه به آنکه بخش عمده‌ای از افت قیمت فلزات در اواخر معاملات بورس صورت گرفت، در صورت تداوم این قیمت‌ها احتمالا امروز فشار فروش در معاملات افزایش خواهد یافت. رفتاری که البته چهارشنبه‌ها به‌طور سنتی طی ماه‌های اخیر به‌چشم خورده است. تعطیلی بورس در پایان هفته بازار جهانی مهم‌ترین موضوعی است که باعث می‌شود روزهای چهارشنبه ریسک‌گریزی افراد در سهام کالایی افزایش یابد و در نتیجه فشار بر قیمت این نمادها بیشتر شود.
توقف پالایشی‌ها در مسیر صعودی
دیروز بیشترین تاثیر منفی در محاسبه شاخص کل از سوی نماد پالایشگاه نفت اصفهان رخ داد. این نماد دیروز ۱۳ واحد در نزول شاخص سهام اثر داشت. دیگر نمادهای همگروه «شپنا» نیز دیروز معاملات ضعیفی را دنبال کردند. به‌نظر می‌رسد پس از بهبود عوامل بنیادی حمایت‌کننده از سهام پالایشی حالا نگاه سهامداران به سوی انعکاس این عوامل در گزارش‌های عملکرد این شرکت‌ها دوخته شده است. گزارش‌هایی که به‌نظر می‌رسد مطابق رویه پالایشی‌ها باز‌هم با تاخیر منتشر شوند. در حالی که چهار روز دیگر تا اتمام زمان انتشار گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌ها باقی مانده است، به‌نظر می‌رسد شرکت‌های پالایشی باز‌هم با تاخیر حدود یک ماهه گزارش‌های خود را به بازار منعکس کنند.
گزارش‌های ۹ ماهه شرکت‌های مزبور می‌تواند ضمن ارائه یک جمع‌بندی از وضعیت این نمادها، مسیر آتی پالایشی‌ها را تا حد زیادی روشن کند. رسیدن قیمت نفت به سقف چندین ساله (۷۰ دلاری) و همچنین صعود نرخ دلار مبادله‌ای به سطح بالای ۳۶۵۰ تومانی عوامل حمایت‌کننده از سهام پالایشی مطرح می‌شوند.البته این موارد با فرض این موضوع مطرح می‌شود که شرکت پالایش و پخش رویه نرخ‌گذاری خود را تداوم دهد. با این حال سطوح بالای قیمت نفت و احتمال اصلاح آن موضوعی است که باید مد‌نظر سهامداران این گروه قرار گیرد.
دیدگاه ها