کوچه قهر و آشتی

در نزدیکی آرامگاه سیدعلاء الدین حسین کوچه تنگی وجود داشت و هم اکنون هم وجود دارد به نام « قهر و آشتی » .این کوچه بسیار تنگ و عبور دو نفر در یک زمان بسیار مشکل بوده است . از این رو اگر افرادی از یکدیگر رنجشی داشته اند ؛ با گذر از این کوچه با هم بر خورد می کرده اند و صورت یکدیگر را می بوسیده اند و رنجش را فراموش می کردند و دوستی مجدد را آغاز می نمودند

کوچه قهر و آشتی یا کوچه قشو رشو

حتما تا به امروز پیش آمده با کسی قهر باشید یا به علت دلخوری یا هرچیز دیگری ترجیح دهید با او رو برو نشوید، در تمدن حاضر و معماری و شهر سازی نوین، این امکان برای شما فراهم است که مسیر خود و زاویه نگاه خود را برای پنهان شدن از دیگری تغییر دهید.

اما فرهنگ و اصالت ایرانی که امروزه به ورطه فراموشی رفته است این بی توجهی را بر نمی تابد، نمونه ای از این مخالفت را در معماری کوچه های مختلف شهر شیراز می توان دید.

کوچه قهر و آشتی یکی از معروف ترین آنهاست و بدین سبب به این نام شهره است که هر دو عابر دلخور از هم را با هم مواجه می کند و هر نگاه به افق رفته ای را در چشم دوست می اندازد .

کوچه قهر و آشتی یا کوچه قشو رشو یکی از جاذبه دیدنی در شیراز است. این کوچه تنگ و باریک به دلیل ابعاد آن مورد توجه بازدید کنندگانی قرار گرفته که از بافت تاریخی مجموعه قاجاری عبور می نمایند.

بحث و مجادلات زیادی درمورد تاریخچه کوچه قهر و آشتی صورت گرفته که درپائین بطور مفصل به آن میپردازیم.

کوچه قشو رشو واقع در محله گودعربان است و به ثبت میراث فرهنگی نیز رسیده است.

مهمترین ویژگی کوچه قشو رشو، باریک کوچه است که ممکن است برای هر کسی سوال پیش بیایید که چرا این کوچه اینقدر باریک هست؟

دلیل باریکی کوچه قهر و آشتی شیراز

روایتی است که میگویند دلیل بارک بودن کوچه این بوده اس که عمدا این کوچه ها را باریک میساخته اند تا افرادی که باهم قهر هستند بدلیل فضای کم کوچه، با عبور از آن چشم در چشم همدیگر شوند و آشتی کنند. و در حال حاضر به همین علت این کوچه در بین عوام به کوچه قهر و آشتی معروف شده و خیلی ها حتی اسم اصلی کوچه یعنی قشو رشو را نمی دانند.

دلیل باریکی کوچه از منظر برخی صاحب نظران، نبود وسایل نقلیه، راه عبوری احتمالی برای میانبر زدن و غیره… بوده است.

البته فلسفه دیگر این بنا که مشابه آن در شهر بوشهر دیده می شود، هدایت خنکای نسیم دریا در کوچه های کانال مانند و باریک به سمت خانه ها و پنجره ها شهر است.

تاریخچه کوچه قهر و آشتی شیراز

نسبت دادن نام این کوچه به خشایارشاه صرفا یک حدس عوامانه است که یکی از نویسندگان تهرانی در دهه ی چهل مطرح کرده است.

در حالبکه سابقه نام خشایار در زبان فارسی کنونی به حدود یکصدسال اخیر باز می گردد. کتیبه ی گنجنامه در سال ۱۲۲۰ شمسی کشف شد اما چند سال بعد توسط سرهنری راولینسون رمگشایی گردید. و نام خشایار با تلفظ و اعراب کنونی وارد زبان فارسی شد.

قدمت کوچه ی قشورشو بسیار بیش از پژوهش های یکصدساله ی اخیر است. پس نمی تواند ربطی به خشایارشاه داشته باشد

«کوچه هایی با اسامی عجیب و غریب در شیراز!»، خبرجنوب در شماره امروز گزارش جالبی در مورد نام برخی از کوچه های شیراز به چاپ رسانده است.

دراین گزارش آمده است:« نام های زغال، هفت پیچ، اسکرو، صابونی ها، دوشنبه، قشو رشو، قهر و آشتی نام هایی است که مردم شیراز بر روی برخی از کوچه ها و گذرهای این شهر تاریخی گذاشته اند!نام هایی که برگرفته از فرهنگ عامه مردم است و هنوز هم برخی از این اسامی بر روی تابلوهای معرفی سطح شهر دیده می شود.

از این دست کوچه ها و گذرهای تاریخی که اسامی عجیب و غریبی هم دارند در شیراز کم نیست.

به طور مثال می توان به کوچه زغالی ها و یا کوچه صابونی ها و گذر و یا طاق هایی چون اسکرو و قشو رشو در بافت تاریخی شیراز و محلاتی چون اسحاق و کود عربان اشاره کرد» کارشناس میراث فرهنگی به خبرنگار ما می گوید:« برخی از اسامی به دلیل بی حوصلگی مردم و محاوره های روزمره تغییر نام یافته، به طور مثال کوچه ای که شیرازی ها به آن «قشو رشو» می گویند در واقع کوچه خشایارشاه بوده که با گذشت زمان و یا حذف شدن برخی از حروف آن، به این نام خوانده می شود این کوچه در محله اسحاق بیگ و نزدیکی مسجد و خانه نصیرالملک واقع شده است.

یا کوچه «صابونی ها» این کوچه در خیابان آستانه واقع شده به دلیل آنکه در این منطقه، کارگاه صابون سازی وجود داشته، این کوچه به این نام نامیده شده است. یا در ضلع شرقی بازار وکیل، کوچه یا طاقی به نام «اسکرو» وجود دارد که نامش برگرفته از کفاش نابینا و یا کم بینایی بوده که به وی استاد کفاش کور می گفتند و در محاوره های عامه و گذشت زمان به استاد کور و بعد ها به اُس کور و اسکرو معروف می شود»

در این رابطه سیامک بصیری کارشناس میراث فرهنگی فارس به خبرنگار ما می گوید: برخی از اسامی به دلیل بی حوصلگی مردم و محاوره های روزمره تغییر نام یافته، به طور مثال کوچه ای که شیرازی ها به آن قشو رشو می گویند در واقع کوچه خشایارشاه بوده که با گذشت زمان و یا حذف شدن برخی از حروف آن، به این نام خوانده می شود.

وی ادامه می دهد: این کوچه در محله اسحاق بیگ و نزدیکی مسجد و خانه نصیرالملک واقع شده است.

بصیری در خصوص کوچه ای به نام صابونی ها نیز می گوید: این کوچه در خیابان آستانه واقع شده و به دلیل آنکه در این منطقه، کارگاه صابون سازی وجود داشته، این کوچه به این نام نامیده شده است.

وی با بیان اینکه قدمت این نام گذاری ها مشخص نیست، می گوید: در ضلع شرقی بازار وکیل، کوچه یا طاقی به نام اسکرو وجود دارد که نامش برگرفته از کفاش نابینا و یا کم بینایی بوده که به وی استاد کفاش کور می گفتند و در محاوره های عامه و گذشت زمان به استاد کور و بعدها به اُس کور و اُسکرو معروف می شود.

به گفته این کارشناس میراث فرهنگی، بی شک هریک از این کوچه ها و گذرها دارای حکایت ها و داستان های متعددی است.

وی در ادامه می گوید: در کوچه زغالی هم مغازه ها و دکان هایی وجود داشته که زغال می فروختند و یا گذر حاج زینل که برگرفته از نام فردی بوده و یا گذر ملک که به واسطه مجموعه خانه ها و عمارت های تاریخی به همین نام، نام گذاری شده است.

بصیری می گوید: البته هستند نام هایی که مبنای نامگذاری شان معلوم نیست. به طور مثال گذر و یا کوچه دوشنبه در بافت تاریخی شیراز قرار دارد و حتی برخی از مردم محل نیز از علت این نام گذاری بی خبرند.

این کارشناس در ادامه اضافه می کند: به رغم اینکه این کوچه ها و گذرها در بافت تاریخی شیراز قرار دارند و اکثراً در مسیرهای گردشگری تعریف شده ای قرار گرفته اند، هنوز به جاذبه گردشگری تبدیل نشده اند که جا دارد فعالین در این حوزه نسبت به معرفی این جاذبه ها اقدام نمایند.